انجمن ايرانی حقوق جزا در تاریخ بیست و پنجم اسفندماه هزار و سیصد و هفتاد و دو در راستای تحقق اهداف و آرمان‌های اساتید و پژوهشگران حقوق کیفری و جرم‌شناسی، تشكیل شد.
بنیان‌گذاران انجمن، اساتید حقوق کیفری و جرم‌شناسی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی (ملی) هستند:
- دکتر محمدعلی اردبیلی
- دکتر گودرز افتخارجهرمی
- دکتر اردشیر امیرارجمند
- دكتر ابراهیم بیگ‌زاده
- دکتر منوچهر خزانی
- دکتر نسرین مهرا
- دکتر حسین میرمحمدصادقی
- دكتر علی‌حسین نجفی‌ابرندآبادی
- دكتر رضا نوربها
انجمن ایرانی حقوق جزا انجمنی غیردولتی (NGO) و غیرانتفاعی است. منبع مالی انجمن، عواید حاصل از انجام طرح‌های پژوهشی و آموزشی به علاوه كمك هزينه‌‌ای است که كمیسيون انجمن‌های علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هر ساله به آن اختصاص می‌دهد.
انجمن دارای پنج رکن است، که عبارتند از:
- هیأت مؤسس
- مجمع عمومی
- هيأت مديره
- دبيرخانه
- بازرس
هيأت مديره انجمن، مركب از سه عضو اصلی و دو عضو علی‌البدل است و در جلسه مجمع عمومی، هر سه سال يكبار، از ميان اعضاي انجمن انتخاب مي‌شوند. رئيس انجمن توسط هيأت مديره انتخاب می‌شود.
رياست انجمن ايراني حقوق جزا از ابتدا تاكنون:
- مرحوم دكتر منوچهر خزاني
- آقای دكتر محمدعلي اردبيلي
- خانم دکتر نسرین مهرا
در حال حاضر رياست انجمن برعهده آقای دکتر قاسم قاسمی است.
انجمن ايراني حقوق جزا عضو ملي انجمن بين‌المللي حقوق جزا ( http://penal.org ) است.
انجمن ايراني حقوق جزا در پانزدهمين كنگره بين‌المللي حقوق جزا كه در تاريخ چهارم تا دهم سپتامبر 1994 برابر با سيزدهم تا نوزدهم شهريورماه 1373، در شهر ريودوژانيرو در كشور برزيل برگزار شد، با تلاش آقايان دكتر اردبيلي، دكتر خزاني و دكتر نجفي ابرندآبادي به عضويت انجمن بين‌المللي حقوق جزا درآمد و از آن پس يكي از اعضاي ملي اين انجمن بين‌المللي محسوب مي‌شود. اعضاي انجمن ايراني در كنگره‌هاي بين‌المللي شركت فعال دارند، حضور در نشست‌هاي مقدماتي كنگره بين‌المللي حقوق جزا، و چاپ گزارش‌های ملی در مجله بين‌المللي حقوق كيفري از آن جمله است.
گفتني است كه انجمن بين‌المللي حقوق جزا از جمله نهادهاي بزرگ بين‌المللي است كه با سازمان ملل متحد و اتحاديه اروپا همكاري دارد و قطعنامه‌ها، پيشنهادها و رهنمودهاي اين نهاد همواره در تعيين سياست‌هاي بين‌المللي مؤثر است.